Những trải nghiệm trong quá khứ của bạn có khả năng xuất hiện dưới dạng nỗi sợ hãi trong các mối quan hệ hiện tại của bạn – nhưng bạn có thể học cách đối mặt với chúng.
Các chuyên gia cho rằng hầu hết những nỗi sợ hãi về mối quan hệ đều có liên quan đến “mối đe dọa” được nhận thức trong mối quan hệ đã hình thành trước đó và mong muốn tránh lặp lại trải nghiệm tiêu cực.
Mallory Frayn, Tiến sĩ, nhà tâm lý học lâm sàng tại Impulse Psychology ở Montreal, Canada, cho biết: “Càng có nhiều bằng chứng cho thấy mối đe dọa là không thể tránh khỏi thì càng có xu hướng sợ hãi”.
Những nguyên nhân phổ biến gây ra nỗi sợ hãi trong mối quan hệ có thể đến từ:
- Những tổn thương trước đó chưa được giải quyết
- Các vấn đề gắn bó thời thơ ấu
- Sự không trung thực
- Thiếu tôn trọng
- Thông điệp không rõ ràng trong mối quan hệ hiện tại
1/ Những nỗi sợ hãi thường gặp trong các mối quan hệ
Nỗi sợ hãi về mối quan hệ có thể phát triển trong “bộ não nguyên thủy” – phần não vô thức, bốc đồng liên quan đến bản năng sinh tồn.
Khi bộ não nguyên thủy trở nên sợ hãi về một mối quan hệ, có thể dẫn đến trầm cảm, lo lắng và thất vọng.
Một số nỗi sợ hãi trong mối quan hệ là điều tự nhiên, trong khi những nỗi sợ khác lại mạnh mẽ hơn và có thể cản trở sự thành công trong mối quan hệ của bạn. Sợ hãi là điều bình thường. Tuy nhiên, cách chúng ta thể hiện nỗi sợ hãi có thể gây tổn hại cho một mối quan hệ.
Những nỗi sợ hãi phổ biến nhất trong các mối quan hệ có thể bao gồm:
-Sự thân mật
-Sự thiếu sót
-Sự bỏ rơi
-Sự từ chối
1.1/ Nỗi sợ về sự thân mật
Sự thân mật có thể bao gồm thể chất, nhưng nó không giới hạn ở tình dục.
Sự thân mật có thể có nghĩa là sự kết nối với người khác thông qua:
- cảm xúc
- trí tuệ
- tâm linh
- lợi ích chung
Nỗi sợ hãi về sự thân mật có thể xuất hiện theo nhiều cách khác nhau và gây ra những rào cản trong các mối quan hệ lãng mạn.
Trong quá trình gần gũi với người khác một cách mãnh liệt, bạn thường cảm thấy do dự, đặc biệt nếu bạn có những lo lắng tiềm ẩn xung quanh lòng tự trọng hoặc sự chấp nhận.
Bạn cần làm gì?
- Định nghĩa về sự thân mật có thể khác nhau và việc tìm hiểu xem đối tác của bạn cần gì cũng quan trọng như những gì bạn cần.
- Để vượt qua nỗi sợ hãi về sự thân mật, tốt nhất bạn nên nói chuyện với đối phương về điều gì khiến cả hai bạn cảm thấy thoải mái, được yêu thương và được lắng nghe. Giao tiếp và hiểu biết lẫn nhau là điều cần thiết. Cả hai đều cần sẵn sàng tôn trọng lịch sử tình yêu và nhu cầu riêng của nhau.
- Nhiều cặp vợ chồng cho biết việc học ngôn ngữ tình yêu của nhau là một công cụ hữu ích để tạo ra cảm giác được yêu thương và an toàn.
1.2 Nỗi sợ về sự thiếu sót
Nỗi sợ không đủ khả năng có thể xuất phát từ những nguyên nhân khác nhau và biểu hiện theo những cách khác nhau.
Sự hiện diện của đứa trẻ bên trong chúng ta khi cảm giác thiếu giá trị bản thân và cảm giác không thỏa đáng xuất hiện. Mỗi người trong chúng ta đều có một đứa trẻ vẫn muốn những gì chúng ta khao khát khi còn nhỏ.
Bạn cần làm gì ?
Vết thương “đứa trẻ bên trong” thường rất sâu, vì vậy điều quan trọng là
- Phải kiên nhẫn với bản thân và đối phương. “Giao tiếp, tính dễ bị tổn thương và phản hồi thay vì phản ứng là chìa khóa”.
- Khi việc tự nói chuyện tiêu cực nảy sinh, bạn có thể muốn sử dụng ngôn ngữ trung tính hơn trong các phản hồi, ví dụ như : Thêm từ “chưa” vào những việc bạn chưa hoàn thành, biến chúng thành mục tiêu thay vì thiếu sót
- Nhớ rằng “mối quan hệ hoàn hảo” không tồn tại
1.3/ Nỗi sợ về sự bỏ rơi
Nỗi sợ bị bỏ rơi thường gắn liền với những trải nghiệm thời thơ ấu. Nỗi sợ bị bỏ rơi có liên quan đến hình thức gắn bó, có thể biểu hiện dưới dạng lo lắng.
Bạn cần làm gì?
- Tìm hiểu về bản đồ tinh yêu ( love map) và hình thức gắn bo giữa bạn và đối phương
- Chúng ta phải sẵn sàng vượt qua sự khó chịu và nhìn vào bên trong thay vì chỉ đơn giản chỉ tay vào người khác.
1.4/ Nỗ sợ sự từ chối
Nỗi sợ bị từ chối có thể xuất phát từ nỗi sợ sự cô đơn hoặc có liên quan đến nỗi sợ không đủ khả năng hoặc bị bỏ rơi.
Mọi người lo sợ rằng họ sẽ không được chấp nhận hoặc không đủ tốt đối với ai đó. Nỗi sợ này dẫn đến mỗi cá nhân có xu hướng đưa ra sự phòng thủ nhiều hơn là chấp nhận đối diện với tính dễ bị tổn thương bên trong mình.
Nghiên cứu cho thấy cảm giác sợ hãi có thể giống với cảm giác đau đớn về thể xác. Tương tự như nỗi đau, chúng ta cố gắng tránh nỗi sợ hãi bất cứ khi nào có thể. Việc mọi người sợ bị từ chối là điều bình thường vì nỗi sợ hãi này bắt nguồn từ nhu cầu nguyên thủy của chúng ta là cảm thấy an toàn và được chấp nhận.
Bạn cần làm gì ?
- Thừa nhận rằng nỗi sợ hãi hiện diện
- Dành thời gian để suy nghĩ về nguồn gốc của nỗi sợ hãi (bạn thực sự sợ điều gì?)
- Nói chuyện về cảm xúc của bạn (có thể với chuyên gia sức khỏe tâm thần và sau đó với bạn đời của bạn )
- Dành một chút thời gian trước khi trả lời (bạn đang phản ứng để phòng thủ hay bảo vệ?)
2/ Những nỗi sợ hãi khác ?
- Sợ mất tự do: Khả năng nói Không một cách yêu thương và tôn trọng cũng như đặt ra những ranh giới rõ ràng và công bằng là thành phần thiết yếu của một mối quan hệ lành mạnh.
- Sợ xung đột: Hãy đối mặt với điều này – tình yêu có thể có những cung bật không ổn định giữa bạn và đối phương. Khi sự xung đột được đối diện bằng sự giao tiếp quan tâm và tôn trọng, xung đột có thể trở thành nền tảng quan trọng của sự tin tưởng và thân mật sâu sắc hơn.
- Sợ thay đổi: Sự thay đổi chính bạn trong mối quan hệ là phần thưởng của sự phát triển, chiều sâu và sự đổi mới! Hãy thử tò mò về những thay đổi ở bạn, đối tác và mối quan hệ của bạn.
- Sợ bỏ cuộc hoặc mất kiểm soát: Chúng ta không cần phải từ bỏ quyền lực cá nhân trong một mối quan hệ lành mạnh. Trên thực tế, trong một mối quan hệ lành mạnh, cả hai bên đều cảm thấy bình đẳng trong khi mỗi người vẫn giữ được nét độc đáo của mình. Nếu phải lựa chọn giữa việc kiểm soát và trải nghiệm tình yêu đích thực, bạn sẽ chọn điều gì?
- Sợ tổn thương: Không phải tình yêu tạo ra đau đớn, mà là sự gắn bó và kỳ vọng của chúng ta về tình yêu và các mối quan hệ sẽ khiến chính bạn tổn thương. Cuối cùng, chúng ta phải quyết định xem chúng ta tin vào nỗi sợ hãi hay tin vào tình yêu – chúng ta sẽ “để điều gì ” được lên tiếng.
- Sợ bị “phát hiện”: Khi che giấu con người thật của mình với những người chúng ta yêu thương, chúng ta thường sợ rằng con người thật của mình không thể được yêu thương. Nỗi sợ bị phát hiện là nỗi sợ đối phương có thể nhìn thấy trọn vẹn con người bạn. Nhưng khi chúng ta chấp nhận rằng không ai là “hoàn hảo”, chúng ta có thể cởi mở chính mình và cho phép đối phương tiến sâu vào bên trong thế giới nội tâm của mình. Khi đó sự kết nối sâu sắc chính là phần thưởng cho sự dũng cảm của chính bạn
- Sợ đánh mất bản thân: Thông thường điều này xuất phát từ việc chứng kiến người khác (cha mẹ, bạn bè, người thân) kìm nén cá tính của họ trong mối quan hệ. Sự cho đi của bản thân bao gồm- thời gian, sự quan tâm..- là yếu tố quan trọng cho sự thành công của một mối quan hệ, nhưng điều quan trọng không kém là bạn cần nhận lại những gì bạn cho đi. Từ bỏ những nhu cầu của bạn dành cho đối tác không phải là một hành động yêu thương, vì điều đó có nghĩa là bạn không thực sự hiện diện trọn vẹn trong mối quan hệ hiện tại .
- Sợ bị phụ thuộc: Một số người lo lắng về việc mất khả năng tự chăm sóc bản thân, còn những người khác lo lắng về việc phải chịu trách nhiệm với người thân của mình. Không có lựa chọn nào tạo ra một mối quan hệ viên mãn. Để tránh những tình huống đó và tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau lành mạnh, hãy lưu ý đến ranh giới giữa bạn và người thân yêu, đồng thời nhớ rằng, trong khi hỗ trợ lẫn nhau, mỗi người phải chịu trách nhiệm về cảm xúc và hạnh phúc của chính mình.
3/Cách hỗ trợ đối tác của bạn
3.1/Lắng nghe tích cực là chìa khóa
Giao tiếp hiệu quả cần phải có tính hai chiều.
Những gì bạn giao tiếp cũng quan trọng như cách cách bạn giao tiếp – và những gì được giao tiếp cũng quan trọng như mức độ bạn lắng nghe.
Bạn và đối tác của bạn càng dành không gian cho cảm xúc của nhau mà không phán xét thì cả hai đối tác sẽ cảm thấy an toàn hơn, cởi mở hơn và kết nối nhiều hơn.
Khi thực hành lắng nghe tích cực với đối tác của mình, bạn có thể tìm hiểu thêm về họ và hiểu sâu hơn về lý do tại sao họ lại cảm thấy như vậy. Sẽ rất hữu ích nếu bạn có thể tìm hiểu về quá trình trưởng thành của đối tác Họ có nỗi sợ hãi nào không? Họ muốn gì mà họ không nhận được? ….
3.2/ Cùng nhau hoàn thiện
Khi bạn và đối tác của mình đã xác định được những gì bạn cần phải làm, bạn có thể bắt đầu tìm ra cách làm việc cùng nhau, cả về mặt tập thể và cá nhân. Dưới đây là một số bước quan trọng cần xem xét.
Đừng bỏ qua vấn đề : “Nỗi sợ hãi sâu kín nhất của chúng ta không tự biến mất”. “Chúng ta phải giải quyết nỗi sợ hãi của mình một cách có ý thức và kiên nhẫn để giải quyết tận gốc vấn đề. Các mối quan hệ lành mạnh cho chúng ta cơ hội vượt qua nỗi sợ hãi theo những cách an toàn. Một khi bạn vượt qua nỗi sợ hãi, bạn có thể hình thành những mối quan hệ lành mạnh, an toàn mang lại cho bạn niềm vui và sự thỏa mãn. Nếu chúng ta không đối mặt và vượt qua nỗi sợ hãi, những vấn đề chưa được giải quyết sẽ trở nên nhức nhối và ám ảnh chúng ta theo những cách khác nhau.
3.3/ Chú ý những khuôn mẫu đang hiện diện
Bạn và đối tác đang có những khuôn mẫu lặp trong cảm xúc, suy nghĩ và hành động nào. Nhận thức khuôn mẫu là bước đầu tiên cho phép bạn tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến những khuôn mẫu đang hiện diện, từ đó lựa chọn được những giải pháp phù hợp.
3.4 /Tin rằng có thể có những mối quan hệ tốt đẹp
Niềm tin vào tình yêu, vào những mối quan hệ yêu thương, lành mạnh đến từ bên trong. Không thể ép buộc được, Nếu bạn đã trải qua một loạt các mối quan hệ không lành mạnh hoặc chỉ gây thất vọng khi không thực sự có mối liên hệ nào, thì thật khó để vực dậy và quay trở lại. Nhưng niềm tin này chính là nơi mọi mối quan hệ tốt đẹp bắt đầu.
chúng ta đang sống trong một thế giới đầy hoài nghi. Chúng ta liên tục bị tấn công bởi những điều tồi tệ nhất của nhân loại và có rất nhiều những câu chuyện về sự hỗ loạn trong cuộc sống và tình yêu. Đó là một thực tế mà chúng ta không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, nếu bạn đang muốn xây dựng thế giới nhỏ bé của riêng mình, nơi bạn tìm được sự an toàn trong tình yêu, thì bạn bắt buộc phải có niềm tin mãnh liệt vào khả năng tồn tại của một thế giới như vậy. Không có gì đảm bảo rằng tình yêu sẽ bền lâu, nhưng điều đó không làm giảm bớt giá trị đích thực của tình yêu mang lại.
3.5/ Tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp
Hãy biết rằng bạn không đơn độc và việc yêu cầu giúp đỡ không có gì đáng xấu hổ. Rốt cuộc, bạn không thể xây dựng một mối quan hệ tuyệt vời nếu bản thân bạn đang bị tổn thương nặng nề, vì vậy, khi nhận được sự giúp đỡ, bạn thực sự cũng đang giúp đỡ đối tác của mình.
3.6/ Bao quanh mình là những cặp đôi hạnh phúc
Nỗi sợ mất mát trong các mối quan hệ và nỗi sợ chia tay đôi khi ám ảnh tất cả chúng ta. Điều này đặc biệt đúng nếu tất cả những gì bạn từng thấy là những những cặp đôi la hét và những người có vẻ hoàn hảo nhưng luôn hạ thấp nhau. Do đó, điều quan trọng là bạn phải lùi lại một bước khỏi sự độc hại đó và bao quanh mình bằng những mối quan hệ lành mạnh.
“Cách lành mạnh để thoát khỏi nỗi sợ hãi trong các mối quan hệ là ở cạnh những cặp đôi đang nỗ lực trong mối quan hệ của họ, những người vui vẻ thực hiện công việc và gặt hái thành quả. Khi bạn thấy người khác tìm thấy niềm vui thực sự trong mối quan hệ của họ, bạn sẽ dễ dàng tin rằng sự cam kết và tình yêu thực sự là có thật,”
3.7/ Hãy dũng cảm đối diện với sự tổn thương
Nỗi sợ trong các mối quan hệ có thể khiến bạn tê liệt. Đây có thể là lúc bạn cần phải dũng cảm nhất để đối diện với sự tổn thương trong một mối quan hệ. Làm thế nào để bạn cởi mở hơn một chút với nhau? Làm thế nào để bạn chấp nhận rằng cả bạn và đối tác của bạn sẽ thay đổi và phát triển, cũng như mối quan hệ của bạn?
Không có điều nào trong số này là dễ dàng, vì vậy đừng tự dằn vặt bản thân nếu nó không đến với bạn ngay lập tức. Nỗi sợ hãi trong các mối quan hệ xuất phát từ nhiều năm bất an và đối với hầu hết chúng ta, cách tốt nhất để trốn tránh mọi nỗi đau là xây dựng một bức tường cảm xúc bảo vệ xung quanh trái tim mình. Lòng dũng cảm là một hành trình, không phải là đích đến và đến từ những bước đi và cử chỉ nhỏ mà chúng ta thực hiện cho bản thân và đối tác của mình mỗi ngày.
Sợ hãi trong các mối quan hệ – tất cả đều là một sợi dây chung khổng lồ kết nối hầu hết mọi người và các mối quan hệ của họ. Tình yêu và các mối quan hệ hiếm khi đơn giản, và có lẽ những nỗi sợ hãi và bất an được chia sẻ là điều khiến chúng trở nên rất nhân văn. Nhưng sau đó, việc dễ bị tổn thương, yêu cầu giúp đỡ, vận dụng trí tuệ cảm xúc trong các mối quan hệ và tha thứ cho bản thân và những người chúng ta yêu thương cũng vậy.
Không có cuốn sổ tay nào rõ ràng về cách vượt qua nỗi sợ hãi trong các mối quan hệ bởi vì tình yêu có xu hướng lộn xộn và đầy rẫy những trở ngại chực chờ làm chúng ta vấp ngã. Nhưng cuối cùng, tình yêu giúp bạn tăng trưởng từ những bài học bạn đối diện và nâng cao niềm vui trong cuộc sống.
Giải quyết nỗi ám ảnh về mối quan hệ của bạn, bất kể nó có thể là gì, có thể là cử chỉ tốt nhất, yêu thương nhất mà bạn thực hiện đối với bản thân và đối tác của mình. Vì vậy, hãy dũng cảm bước tiếp và đừng bỏ cuộc bạn nhé