Kể từ đầu những năm 1990, đã có rất nhiều nghiên cứu về sinh học của nụ cười. Một nghiên cứu năm 2019 của Coles, Larsen và Lench đã phân tích kết quả của 138 nghiên cứu về việc mỉm cười và kết luận rằng việc mỉm cười thực sự ảnh hưởng đến các chất hóa học trong não và nâng cao tâm trạng của chúng ta.
Nụ cười là một công cụ tuyệt vời mà tất cả chúng ta đều có thể truy cập. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều điều khác trong lĩnh vực tâm lý học, công cụ tuyệt vời này có thể—và thường bị—sử dụng sai mục đích, thường là hoàn toàn vô thức. Và khi điều này xảy ra, những tác động tích cực, hữu ích từ nụ cười của bạn có thể trở thành kẻ thù của bạn.
Một ví dụ về D:
Trong ca tham vấn, D, đang mô tả mối quan hệ gần đây giữa cô ấy với bố mẹ mình. Mẹ cô bị tai nạn cưỡi ngựa nghiêm trọng và D được giao hầu hết các nhiệm vụ chăm sóc để giúp mẹ cô hồi phục.
D nói với tôi rằng cô ấy kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần vì phải chăm sóc mẹ mỗi ngày. Cô biết mình không thể duy trì nhiệm vụ chăm sóc một mình và cảm thấy thật không công bằng khi không có ai khác trong gia đình cô đề nghị hỗ trợ. Cô đến gặp bố mẹ mình để nói với họ rằng cô rất vui khi được tiếp tục chăm sóc mẹ khi bà bình phục, nhưng cô cần được hỗ trợ nhiều hơn. Nhưng bố mẹ cố đều phớt lờ mong muốn này của D
Khi D chia sẻ điều này cô mỉm cười, điều đó mang lại vẻ hài lòng hơn là tổn thương sâu sắc. Điều này có vẻ kỳ lạ, nhưng nó thực sự là chuyện thường xảy ra, đặc biệt đối với những người bị bỏ mặc về mặt cảm xúc thời thơ ấu. Đối với những người lớn lên trong những gia đình thiếu sự trợ lực về cảm xúc, nụ cười đóng vai trò như một loại vỏ bọc để che giấu cảm xúc của họ, ngay cả với chính họ.
Sự bỏ bê cảm xúc thời thơ ấu và sự thoải mái khi che giấu
Carl Rogers (1959), đã đặt ra thuật ngữ “sự không phù hợp” để mô tả khi suy nghĩ, cảm xúc và cảm giác cơ thể của một người (trải nghiệm bên trong) không khớp với những gì thể hiện ra bên ngoài (trải nghiệm bên ngoài) . Không phải là D không thành thật. Trên thực tế, cô ấy đang sử dụng một kỹ năng phòng vệ mà cô ấy đã học được để tồn tại trong ngôi nhà thời thơ ấu thiếu sự nuôi dưỡng về mặt cảm xúc của mình.
Sự thiếu hụt tình cảm thời thơ ấu xảy ra khi người chăm sóc bạn vô tình xem cảm xúc của bạn là không quan trọng và không cần thiết. Điều này đặt bạn, đứa trẻ bị bỏ rơi về mặt cảm xúc vào tình thế buộc phải đè nén và che đậy cảm xúc của mình . Bạn học cách che giấu điều cốt lõi tạo nên con người bạn: cảm xúc của bạn.
Mặc dù việc kìm nén cảm xúc của bạn có ích trong môi trường bạn sống lúc trước nhưng hiện tại không phải là một giải pháp hữu ích. Những cảm xúc bị dồn nén không bao giờ biến mất hoàn toàn. Giống như lắc một chai soda. Mỗi khi bạn kìm nén một cảm giác, chai soda sẽ rung chuyển… và sau một thời gian dài, nắp chai chắc chắn sẽ vỡ ra do áp suất.
Bạn truyền đạt với người khác rằng mọi việc đều ổn khi bạn mỉm cười. Khi còn là một đứa trẻ bị bỏ rơi về mặt cảm xúc, bạn đã được dạy rằng những gì bạn cảm nhận bên trong không được thể hiện ra bên ngoài. Bạn đã học được cách thể hiện không nhất quán.
Cảm giác gượng ép
Mặc dù có thể đúng là một nụ cười chân thật mang lại cảm giác dễ chịu và mang lại cho chúng ta sự kết nối cũng như trải nghiệm “phù hợp”, nhưng khi nụ cười được sử dụng dưới dạng một phương tiện né tránh sẽ ngăn cản trải nghiệm bên trong của bạn và khiến bạn không có cơ hội thực sự giải quyết nỗi đau của mình. Từ đó cũng ngăn cản người khác có thể đồng cảm và kết nối với bạn.
Một nụ cười không phù hợp gây ra sự không phù hợp trong hệ thống cơ thể của bạn. Bạn phớt lờ những thông điệp quan trọng mà cơ thể gửi đến bạn mỗi khi bạn gượng cười. Vì điều này, bạn có thể cảm thấy mất liên lạc với con người thực sự của mình và cảm giác thực sự của mình.
Hướng đến sự nhất quán giữa bên trong nội tâm bạn và cách bạn thể hiện ra thế giới bên ngoài
Nếu bạn lớn lên với sự thờ ơ về mặt cảm xúc thời thơ ấu, rất có thể bạn đang sử dụng nụ cười của mình để che giấu cảm xúc thật của mình. Mỗi khi bạn làm điều này, bạn đang phủ nhận phần quan trọng nhất của con người bạn: cảm xúc của bạn.
Tất cả chúng ta đều có thể chấm dứt việc bỏ bê cảm xúc của chính mình. Khi bạn nhận thấy mình đang mỉm cười, hãy tự hỏi bản thân điều này: Bên trong tôi đang cảm thấy gì? Làm sao tôi có thể bày tỏ những cảm xúc vô giá của mình thay vì che đậy chúng? Khi bạn nhất quán, những gì đang diễn ra bên trong sẽ trùng hợp với những gì bạn đang thể hiện ở bên ngoài. Chỉ khi đó con người thực sự của bạn mới có thể bắt đầu tỏa sáng.
References
Coles, Nicholas A., Larsen, Jeff T., & Lench, Heather C. A meta-analysis of the facial feedback literature: Effects of facial feedback on emotional experience are small and variable. Psychological Bulletin, Vol 145(6), Jun 2019, 610-651. https://doi.org/10.1037/bul0000194
Rogers, C. (1959). A theory of therapy, personality, and interpersonal relationships as developed in the client-centered framework. In (ed.) S. Koch, Psychology: A study of a science. Vol. 3: Formulations of the person and the social context. New York: McGraw Hill.
